Biobedrijfsnetwerken, basis voor een vraaggestuurd kennisnetwerk
In 2009 ging het project “Biobedrijfsnetwerken” van start, een gezamenlijk initiatief van BioForum, Landwijzer en het Louis Bolk Instituut. Landwijzer coördineert daarbij wat op het terrein gebeurt: de boerenbijeenkomsten en de afstemming met het praktijkonderzoek en de bedrijfsvoorlichters.
Het fundament van het kennisnetwerk.
De boerenbijeenkomsten zijn de kern van het bedrijfsnetwerken-project. Daarmee bieden we bioboeren en -tuinders een forum voor uitwisseling van ervaringskennis, ontsluiten van nieuwe onderzoekskennis en aansturing van het praktijkonderzoek. Het Louis Bolk Instituut, dat in Nederland trekker is van een aantal bedrijfsnetwerken, zet ons op weg wat methode en aanpak betreft, en zorgt voor de nodige inspiratie op inhoudelijk vlak. In het proces van kennisontwikkeling is het opstarten van de biobedrijfsnetwerken een eerste stap. Daarmee wordt het fundament gevormd voor wat op termijn een heus “kennisnetwerk” moet worden, waarbij iedereen betrokken wordt die actief is in de kennisopbouw rond bioland- en tuinbouw: boeren en tuinders (ervaringsdeskundigen bij uitstek!), bedrijfs-voorlichters, praktijkonderzoekers en andere wetenschappers...
Welke kennis ontbreekt nog?
In hun eigen sectornetwerk geven boeren vanuit de uitwisseling van ervaringen aan op welk vlak het hen nog aan kennis ontbreekt. Voorlichters zoeken uit wat reeds werd onderzocht, om de resultaten van dit onderzoek in het bedrijfsnetwerk te brengen. Wat nog onderzocht moet worden, stroomt door naar de centra voor praktijkonderzoek, en weer terug onder de vorm van onderzoeksresultaten. Momenteel zijn biobedrijfsnetwerken actief in vier sectoren: de melkveehouderij, de geitenhouderij, de groententeelt en de kleinfruitteelt. BioForum zal verder nagaan in welke andere sectoren van de biologische land- en tuinbouw er mogelijkheden zijn om eveneens een bedrijfsnetwerk op te starten.
Vraaggestuurd onderzoek.
In oktober 2010 werd opnieuw een belangrijke stap gezet. In bijeenkomsten en internetconferenties van de Biobedrijfs-netwerken werden de kennis- en onderzoeksvragen opgelijst die in het afgelopen jaar zijn opgedoken. In het Louis Bolk Instituut werd nagegaan wat in Nederland reeds werd onderzocht, en wat daarbij niet opnieuw, of juist beter wel – in verdergezet onderzoek – in Vlaanderen kan worden opgenomen. Vervolgens beoordeelde CCBT, het Coördinatiecentrum praktijkgericht onderzoek en voorlichting Biologische Teelt, de ingediende onderzoeksvoorstellen in een expertenvergadering met praktijkonderzoekers, Bioforum en de netwerkencoördinator. De nieuwe rolverdeling was niet meteen evident. Vooral voor boeren en tuinders is het wennen dat zij zelf de agenda en de thema’s bepalen. Voor voorlichters en onderzoekers was in het verleden vaak de grote vraag: wat willen de boeren? De stap naar breder gedragen vraaggestuurd praktijkonderzoek is daarmee gezet!
ADLO, Departement Landbouw en Visserij, Vlaamse Overheid
Dhoore, K, & Jamart, A. (2010). Biobedrijfsnetwerken, basis voor een vraaggestuurd kennisnetwerk. In: De biologische landbouw in Vlaanderen: Onderzoek 2008-2010. L. De Cock, N. Erbout, J. Van Waes (eds). NOBL, Merelbeke, 14-15.
Louis Bolk Instituut (Driebergen, NL)