Optimalisatie bemesting in de biologische kleinfruitteelt

18/11/2014

In 2014 is PPK gestart met een CCBT-project dat zoekt naar optimale bemestingsstrategieën voor biologisch kleinfruit. Begin oktober kwam het Biobedrijfsnetwerk Kleinfruit samen op het bedrijf van Frank Souffriau, Slowberry in Lier, om de eerste resultaten te bespreken.

De biologische kleinfruitsector is een zeer diverse sector in volle expansie met een groot assortiment aan teelten en veel verschillende teeltwijzen. Ook de bemesting gebeurt zeer verschillend. Er kan bemest worden met organische handelsmeststoffen, met compost, met reststoffen of een combinatie ervan. De bemesting van houtig kleinfruit heeft niet enkel invloed op de productie van het huidige jaar maar ook op de productie van het volgende jaar. Bij de bemesting wordt al of niet gewerkt op basis van een advies na een bodemanalyse. Uit kennisuitwisseling met de praktijk bleek dat de bemestingsadviezen in de (biologische) kleinfruitteelt soms foutief geïnterpreteerd worden. Ook is informatie over de specifieke bemestingsbehoeften van (biologisch) kleinfruit op dit moment beperkt.

Doelstellingen van het project
Een eerste doelstelling van dit project is om de (biologisch) kleinfruittelers op een correcte manier te leren omgaan met de bemestingsadviezen, binnen de grenzen van de bemestingsnormen van MAP 4. Verder willen we de kennis over de bemestingsbehoeften verfijnen door inzichten in de nutriëntenbehoefte en het effect van de bemestingsstrategie op opbrengst en scheutontwikkeling te verwerven, de mogelijkheden van bladanalyse en plantsapanalyse verder te exploreren en een beter inzicht te krijgen in de invloed van grondbewerking (vb. schoffelen), inzaai van een groenbedekker en andere technieken op het nitraatresidu in het najaar.

On-farm bemestingsproef
Aan de hand van een bemestingsproef in herfstframboos worden verschillende bemestingsscenario’s met elkaar vergeleken naar invloed op opbrengst en gewasontwikkeling. Oogstgegevens, aantal scheuten, lengte van de scheuten, aantal ogen en totale geproduceerde bovengrondse biomassa worden geregistreerd, zodat verbanden tussen de toegepaste bemestingsstrategieën en de productie aangetoond kunnen worden. Binnen de proef wordt ook nagegaan of plantsapanalyses een nuttige tool zijn om de bemesting in de biologische kleinfruitteelt in te schatten en zo nodig bij te sturen. Linken tussen bodem-, blad- en plantsapanalyses worden onderzocht. De bemestingscenario’s van de proef zijn gekozen in overleg met de partners en de sector (nulbelmesting; 50% NPK advies; NPK 100% advies; NPK 150% advies; NPK 200% advies).

De resultaten van het eerste jaar werden begin oktober besproken met de aanwezig kleinfruittelers op het bedrijf van Frank Souffriau.

Proef naar de invloed van verschillende technieken op nitraatresidu
In een tweede veldproef binnen het project wordt het effect van de inzaai van een groenbedekker, schoffelen en eventueel nog andere technieken op het nitraatresidu bepaald. Omwille van de doelstellingen voor de waterkwaliteit is een laag nitraatresidu in het najaar belangrijk. Tijdstip van schoffelen, inzaai van groenbedekkers, … zijn technieken die een invloed hebben, maar er is nog onvoldoende inzicht hierin. Het effect van deze technieken op het nitraatresidu zal gemeten worden.

Studie op basis van praktijkbedrijven met een specifieke bemestingsstrategie
Bemestingsproeven over een korte termijn leveren nuttige inzichten op, maar bij een meerjarige teelt zoals houtig kleinfruit speelt ook de bemestingsvoorgeschiedenis een grote rol. Op de praktijkbedrijven zelf ligt onontgonnen informatie over de invloed van bepaalde bemestingsstrategiëen op de evolutie van organische stofgehalte en nutriënten in de bodem. Aan de hand van een enquête zijn bedrijven gezocht met een specifieke bemestingsstrategie die bereid zijn mee te werken aan het in kaart brengen van hun bemestingsvoorgeschiedenis en deze te linken aan de huidige bodemtoestand en rendementen. De studie heeft als doel bepaalde tendensen bloot te leggen en zo andere biologische kleinfruittelers iets bij te brengen over hoe hun collega’s omgaan met bemesting.