Europees project SoildiverAgro: stabiele en weerbare landbouwsystemen door verrijkte bodembiodiversiteit
https://cordis.europa.eu/project/id/817819
Kan een adequaat beheer van de bodembiodiversiteit bijdragen tot het aanpakken van de huidige economische, sociale en milieutechnische uitdagingen binnen de landbouw? Dit is de centrale vraag binnen het project SoildiverAgro.
Halverwege dit jaar (19-20 juni 2019) kwamen 22 partners uit 7 Europese landen aan in het Spaanse Santiago de Compostella. Niet om als pelgrim een uitputtende bedevaart of camino succesvol te eindigen, maar om gezamenlijk het startsignaal te geven voor het nieuwe Europese Horizon2020 project ‘SoildiverAgro’ (Soil biodiversity enhancement in European agroecosystems). Dit project loopt tot 2024 en de Belgische partners zijn Inagro, ILVO, PSKW en POMONA.
Binnen de universiteitsgebouwen van de stad werden o.a. afspraken gemaakt over het nemen van bodemstalen op ruim 160 akkers in 9 verschillende Europese pedo-klimatologische regio’s. Het doel is om gedurende de eerste twee jaar van het project de actuele status in kaart te brengen van de genetische en functionele bodembiodiversiteit in zowel biologische als gangbare, plantaardige productiesystemen.
Na het dorsen van de tarwe in juli en augustus reden de Belgische partners een ronde doorheen Vlaanderen om tarwe op te halen, bodemstalen te nemen en regenwormen te verzamelen. De bodemstalen zullen in Europese partnerlabo’s of in België geanalyseerd worden op zowel fysico-chemische eigenschappen (vb. organische koolstofgehalte) als op biodiversiteit door analyse van de micro-bodemorganismen (bacteriën, schimmels, archaea en nematoden). De regenwormen (macro-bodemorganismen) zullen tot op soortniveau geïdentificeerd worden en maken ook deel uit van de biodiversiteitsbepaling.
We willen hiermee de kennis uitbreiden over de interacties tussen bodembiodiversiteit, bodemkarakteristieken (zowel chemisch en fysisch), klimatologische omstandigheden en productiesystemen (biologische en gangbaar). Verder zullen de deelnemende universiteiten en ook ILVO betere methodes en hulpmiddelen ontwikkelen om de genetische en functionele biodiversiteit in de bodem te analyseren en te evalueren (monitoring).
Daarnaast willen we met dit project ook de beste beheersmaatregelen en teeltsystemen identificeren die de bodembiodiversiteit kunnen verbeteren om een positieve plant- bodemorganismen interactie te bevorderen. We zullen onderzoeken wat de verbanden zijn tussen de bodembiodiversiteit enerzijds en de plantengezondheid, -groei en -ontwikkeling, de reductie van externe inputs (zoals brandstof, water en meststoffen) en het leveren van ecosysteemdiensten zoals bodemvruchtbaarheid en de vastlegging van koolstof in de bodem (opbouw voorraad organische stof) anderzijds.
Vanaf 2020 zullen gedurende 3 teeltjaren 15 veldstudies doorgaan in 6 pedo-klimatologisch verschillende regio’s. In België zal de focus liggen op het gebruik van groenbedekker(mengsel)s (Inagro), het toedienen van gecomposteerde stalmest (ILVO), het extensief versus intensief telen (PSKW) en het toedienen van gecomposteerde of gefermenteerde reststromen (POMONA). In andere landen zal het onder andere gaan over multiple cropping (bv. strokenteelt), het inzetten van bodemschimmels (mycorrhiza) en het ontwikkelen van nieuwe producten met plantengroei-bevorderende bacteriën (afkomstig uit de wortelomgeving).
De projectpartners plannen communicatie via sociale media, (inter-)nationale evenementen, verschillende vormen van publicaties en een online beslissingsondersteunende tool. De uitrol van de best werkende innovaties voor de teeltsystemen zullen getoetst worden via een groep van ‘eerste gebruikers’.
Jasper Vanbesien