Onderzoek naar epidemiologie van fytoplasma’s in pitfruit (‘apple proliferation’ en ‘pear decline’)
Zijn appelheksenbezem en de perenaftakelingsziekte aanwezig in België?
Fytoplasma’s infecteren het floeëm van hun waardplanten en kunnen allerlei groeistoringen veroorzaken. De symptomen zijn talrijk, wisselvallig en waarneembaar op alle delen van de plant (meest typische zijn heksenbezemstructuren bij ‘apple proliferation’ en vroegtijdige roodverkleuring van de bladeren bij ‘pear decline’). Er werd een grootschalige monitoring opgezet, waarbij stalen uit “verdachte” boomgaarden (laagstam (IPM, bio), hoogstam) werden verzameld en geanalyseerd op de aanwezigheid van de fytoplasma’s met behulp van de moleculaire detectietechniek PCR. De resultaten tonen aan dat niet alleen in bomen met symptomen, afkomstig van zowel laagstam- als hoogstampercelen, maar ook in ogenschijnlijk gezonde bomen de aanwezigheid van appelheksenbezem vastgesteld werd (tot 50% aantasting binnen een perceel). Ook de perenaftakelingsziekte werd recent in een eerste monitoring aangetroffen.
Hoe verspreiden de ziektes zich in de Belgische fruitteelt?
Via projectonderzoek gaan we verder na welke insecten overdrager zijn van de fytoplasma’s in de Belgische appel- en perenteelt. Hierbij worden voornamelijk bladvlooien geviseerd, maar we onderzoeken ook of andere stekende insecten zoals de boswantsen hierin een rol kunnen spelen. Uit de eerste resultaten bleek reeds dat appelbladvlooien (Cacopsylla mali) verzameld in een besmette boomgaard drager zijn van het fytoplasma Candidatus Phytoplasma mali. Maar ondanks verschillende laboratoriumtesten kon tot nog toe niet worden bewezen dat zij de ziekte ook daadwerkelijk kunnen overdragen. Verder onderzoek moet aantonen welke insecten effectieve overdragers zijn en wat hun migratiekarakteristieken zijn.
Verder verspreiding voorkomen door effectieve beheersmaatregelen
Op basis van een goed inzicht in de huidige aanwezigheid van beide fytoplasma’s in België en de insecten die verantwoordelijk zijn voor hun verspreiding, willen we in dit project komen tot effectieve beheersmaatregelen om de verdere verspreiding een halt toe te roepen. Dit zal de productie van kwaliteitsvol fruit sterk ten goede komen.
- Tim Beliën, tim.belien@pcfruit.be
- Gertie Peusens, gertie.peusens@pcfruit.be
- Kris De Jonghe, kris.dejonghe@ilvo.vlaanderen.be
- Stephan Steyer, steyer@cra.wallonie.be
- Bruno Gobin, bruno.gobin@pcsierteelt.be
Federal Public Service of Health, Food Chain Safety and Environment (Project REPEDAP) (2013 - 2014)
Onderzoek naar epidemiologie van fytoplasma’s in pitfruit (‘apple proliferation’ en ‘pear decline’). In: De biologische landbouw in Vlaanderen: Onderzoek 2013-2014. L. De Cock (ed.), NOBL, Merelbeke, p 84-85.
pcfruit vzw TWO Zoölogie, CRA-W Gembloux, ILVO, PCS