De operationele groep ‘P’Orchard’, die het concept van agroforestry in de varkenshouderij wil exploreren, nodigde vorige week alle geïnteresseerden uit voor een afsluitende studiedag op het mooie bedrijf Hof ter Meulen, van Carl en Tessa. Alle aanwezigen waren heel enthousiast over het interessante productiesysteem waarbij Mangalica-varkens in een roterende buitenloop gecombineerd worden met onder andere bomen, parelhoenen en aardbeien. 

Varkens buiten?

De Mangalica-varkens van het Hof ter Meulen groeien trager, bewegen meer, hebben een zwaarder karkas en een uitstekende gezondheid. “De kosten voor veearts en medicijnen bedragen slechts 10% van de normale kostprijs in een gesloten huisvesting. “ aldus Carl.  Volgens hem kan elk varkensras wennen aan de buitenloop en er gezonder van worden als het geleidelijk kan aanpassen. 

Het omweiden van de varkens is hierbij wel heel belangrijk. Je hebt genoeg plaats nodig om ze tijdig te verhuizen. “De varkens zijn als een natuurlijke ploeg die leven in de grond brengen” zegt Carl. Nadien kan je die grond gebruiken om een gewas op te telen, zoals hij met de aardbeien doet.

Bomen en varkens?

De voordelen van agroforestry zijn al langer gekend. Zo kan je meer biomassa produceren per oppervlakte, is er een gunstige invloed op de biodiversiteit, verkrijg je een grotere diversiteit aan producten en diensten. Bovendien is het systeem meer weerbaar bij klimaatverandering. 

Voor de varkens kunnen de bomen onder andere beschutting bieden en voeder voorzien.  Het introduceren van varkens in een bestaande oudere aanplant is eenvoudiger dan jonge boompjes aanplanten in een varkensuitloop. Belangrijk is echter om de bomen goed  te beschermen, niet alleen de stam, maar ook de wortels. Zo voorkom je dat de varkens ze beschadigen. Een stroomdraad kan in vele gevallen noodzakelijk zijn.

Dankzij de subsidie voor agroforestry kan je een deel van de aanplantkosten terugbetaald krijgen en voorkom je problemen wanneer je de bomen opnieuw wil rooien en verplaatsen. Meer info hierover op agroforestryvlaanderen.be

Mobiel slachten

Tijdens de slotdag van P’Orachard werden ook de resultaten van een andere operationele groep rond mobiel slachten toegelicht. In deze operationele groep wordt door BioForum bekeken wat de kansen zijn voor mobiel slachten. Een volledig uitgerust mobiel slachthuis zal voor varkens en runderen in veel gevallen te duur zijn voor de kleine hoeveelheden dieren waarvoor het in Vlaanderen zou ingezet worden. Een mobiele dodingsunit, waarbij het dode dier meteen naar het slachthuis gevoerd wordt zal misschien realistischer zijn.  Carl hoopt op een aanpassing van de wetgeving waardoor het dier na het doden niet meer naar het slachthuis moet vervoerd worden, maar in het kleine bedrijfseigen slachthuis kan blijven. 

Een eerlijke prijs

De belangrijkste succesfactoren voor een eerlijke vermarkting van zijn Mangalica varkens zijn volgens Carl de vleeskwaliteit en de korte keten. Dankzij de duidelijke meerwaarde op vlak van smaak en textuur komen de klanten elke keer terug. Zelf kiest hij liever voor kwaliteit en duurzaamheid, dan voor verdere uitbreiding. “Het is een lokaal product voor de inwoners van De Haan, en dat mag zo blijven.”

Foto: Bedrijfsleiders Carl en Tessa

Tips voor beginners

Voor starters geeft Carl als belangrijkste tip mee dat ze geduld moeten hebben met de varkens. “Start 4u op voorhand met het laden van de varkens door de laadbak open te zetten in de weide en geduldig te wachten tot ze binnen lopen.” Ook met de groeitijd moet je geduld hebben, want die bedraagt 11 tot 14 maanden. 

De bomen kan je best vooraf planten, zodat ze zich kunnen vestigen voor de varkens komen, want de varkens breken alles af. De maand november is het meest geschikt voor de aanplant. Vergeet ook de nodige bescherming van de boom en zijn wortels niet!

Bekijk de foto's van het bedrijfsbezoek hier.

Meer weten?

Wil je meer weten over dit project, over wetgeving of subsidies? 

• Filmpje
• Presentatie studiedag
• Presentatie mobiele slachteenheid
• agroforestryvlaanderen.be
• Slotevent project agroforestry
• Handboek voor biologische varkenshouders
  
  

Contactpersoon
Bert Reubens
Tel: +32 9 272 26 70
E-mail: bert.reubens@ilvo.vlaanderen.be