Niet lang na opkomst al was er een afgelijnd kleurverschil in de boontjes merkbaar tussen het stuk na rogge en ernaast een stuk dat vooral braak had gelegen door het afvriezen van de groenbedekker. Bleker na rogge. Dat leek te wijzen op een veeleisende vertering van het stro. Met de dagen vervaagde het verschil. Een experiment met een vergelijkende plantsapanalyse half augustus bleek interessant: er waren toen meer sporenelementen zoals Si, Fe, B en Mn aanwezig in het gewas na rogge, vooral in het jonge blad. Tegen de oogst aan leek dat stuk iets beter te staan, al was het verschil miniem. 

Wat op dat moment wel opmerkelijk was? De kopakker waar enkele rondes met een diepwoeler waren gemaakt. Op de lijn af een andere kleur en uitbundigheid van de planten. En zo waande ik mij een onderzoeker op een proefveld vol variaties.

Fast forward naar begin november: tijdens het wiedeggen van de wintertarwe viel mijn oog op de spinnenwebben die in het late najaar zo talrijk kunnen zijn. De zilveren glinstering ervan in de tegenzon is moeilijk op foto vast te leggen, hieronder toch een poging. Jammer om er met de wiedeg doorheen te moeten harken. Maar… bij het afwerken van de eerste ronde zag ik dat de spinnen alweer meterslange draden hadden gesponnen op het stuk dat ik net gewiedegd had. In nog geen 10 minuten. Wat een bazen, die spinnen. Als bladluis zou ik hier niks komen zoeken.

Regeneratieve gedachten

In juni kon ik mijn hart ophalen op Groundswell. Dit ‘regeneratieve-landbouwfestival’ stond al langer op de radar en een voorzichtige suggestie om er met een delegatie naar toe te trekken namen ze bij CCBT ter harte! Met toegegeven misschien wat vrees (grootschalig? niet bio?) reden we er met 21 enthousiastelingen naar toe, met een vol hart en vernieuwde inzichten keerden we terug. Hier kun je het verslag van die trip en het bezoek aan Tolhurst Organic lezen. 

Voor wie nieuw is met het concept of voorbij de hype ervan wil kijken: je zou het kunnen omschrijven als het inzicht dat levende planten de centrale spil zijn in de landbouwpraktijk. Met name de fotosynthese is de ‘motor’ die aan de hand van wortelexudaten het bodemleven voedt en daar het ‘vliegwiel’ doet draaien dat planten, dieren en mensen op gezonde manier voedt. Al onze praktijken hebben invloed op die motor en dat vliegwiel; als we ze optimaal in gang kunnen steken en houden, blijken er veel gunstige dingen te gebeuren. Ik mocht er met Lieven Delanote over mijmeren in deze podcast-aflevering van Radio Inagro.

Om af te sluiten een quote van Mr. Iain Tolhurst himself uit George Monbiot’s ‘Regenesis’: 

“What we’re doing looks like it might be sustainable. But we won’t know until we’ve done it for a hundred years."