Op woensdag 22 juni 2016 vond het eerste bedrijfsbezoek van biobedrijfsnetwerk kleinfruit van dit jaar plaats. Gastbedrijf was Slowberry in Lier, waar Frank Souffriau met veel aandacht voor het natuurlijk evenwicht verschillende soorten kleinfruit teelt. 

Stadslandbouw

Het bedrijf van Frank Souffriau in Lier is een kleinschalig kleinfruitbedrijf, dat zich enkel richt op korte ketenverkoop en het sociaal draagvlak zo hoog mogelijk wil houden. Dankzij de goede ligging, op enkele minuten van de stad Lier, durf Frank zelfs het woord ‘stadslandbouw’ in de mond nemen. De producten worden via verschillende kanalen aan de man gebracht. Van juni tot oktober kan er dagelijks fruit gekocht worden aan de fruitautomaat vooraan het bedrijf. Daarnaast is de hoevewinkel op zaterdag open en zijn er ook leveringen aan delicatessezaken uit de buurt.

Van framboos tot stekelbes

Framboos is de hoofdteelt op het bedrijf. Er staan drie rijen zomerframboos van het ras Tulameen en vijf rijen herfstframboos, met o.a. één rij ‘Golden bliss’ en drie de Amira. In de zomerframbozen is de pluk net een week begonnen. Opvallend was dat ook in de herfstframbozen hier en daar al rijpe vruchten hingen. Een verklaring hiervoor is te vinden bij het feit dat sommige van de stengels niet helemaal teruggesnoeid zijn tijdens de winter. Hierdoor zijn de onderste ogen uitgelopen en bekomt men herfstframboos op overwinterde scheut. Voor Frank is dit een bewuste keuze, omdat hij zo de overgang tussen zomer- en herfstframboos soepeler wil laten verlopen. De frambozenteelt verloopt het grootste deel van het jaar in openlucht. Pas wanneer het eerste fruit begint af te rijpen worden de rijen overkapt.

Figuur 2: Zomerframboos Tulameen overkapt en in productie. De aangetaste bessen worden, als hygiënemaatregel, verzameld in emmers met water. Uitgedunde scheuten worden op het plukpad verzameld om samen met het gras te klepelen.

Onkruidbeheersing

Onkruidbeheersing was dit najaar één van de topics dat door het BBN kleinfruit naar voren geschoven werd als onderzoeksnood in de biologische kleinfruitsector. Om aan de vraag van de telers tegemoet te komen werd daarom door het Proefcentrum Pamel een CCBT-project geschreven ‘Onkruidbeheersing in de biologische kleinfruitsector’. 

Op Slowberry wordt het onkruid door een combinatie van verschillende technieken onder controle gehouden. Op het plukpad staat een mengsel grasklaver. Dit wordt regelmatig met een klepelmaaier gemaaid. In het voorjaar worden de grote onkruiden handmatig uit de rij gewied. Later in het seizoen is dit niet meer nodig, daar het gewas dan dicht genoeg staat om onkruid te voorkomen. Vervolgens wordt aan elke kant van de rij een strook van ongeveer een halve meter gemaaid met een bosmaaier met nylondraad. De eerste maal worden de onkruiden vlak boven de grond afgemaaid, daarna wordt er een tweede keer met de bosmaaier overgegaan om dieper in de bodem te werken. Op deze manier worden de onkruiden tot in de wortel afgesneden en bekomt men een licht aanaardend effect. 

Ten slotte wordt er tweejaarlijks een laag groencompost op de ruggen aangebracht als mulchlaag tegen het onkruid. Na en korte rondvraag bij de andere aanwezigen blijkt dat op de meeste bedrijven compost vooral aanzien wordt als mulch en niet als meststof. Men geeft als reden aan dat de bemestingswaarde niet relevant hoog is dat daarbij de werkingscoëfficiënten laag zijn. Dit is wel zo voor stikstof en magnesium, doch niet voor fosfor en kalium. Aandacht is dus zeker geboden bij jaarlijks of regelmatig aanbrengen van groencompost. Er kan makkelijk een onevenwicht ontstaan tussen de elementen kalium, magnesium en calcium. Groencompost kan wel wat kalium bevatten en in tegenstelling met andere elementen is de werkingscoëfficiënt vrij hoog, volgens Vlaco zelfs 80% in het jaar van toediening. Hierdoor moet eventueel in de bemesting gecorrigeerd worden met magnesium en calcium. Door de base werking van groencompost (meestal pH tussen 7 en 8) dient ook de pH van de bodem goed opgevolgd te worden. Regelmatig een bodemanalyse laten uitvoeren is zeker aangewezen.

Waterstress

Net zoals op vele andere bedrijven is er ook op Slowberry veel hinder door de zware regenval van de afgelopen weken. Het perceel waar het kleinfruit op aangeplant is, is licht hellend waardoor op het laagste gedeelte makkelijk water blijft staan. Als preventieve maatregel is alles op ruggen geplant. Er worden ook greppels gegraven om het overtollige water af te voeren naar een nabijgelegen gracht. Dit helpt maar ten dele daar ook het grondwaterpeil van dit perceel vrij hoog ligt.

Figuur 3: Door het graven van een greppel tracht Frank een deel van het overtollige water af te voeren.

Figuur 4: Vooral de herfstframboos had veel last van het overvloedige water