Het BICOPOLL project is een pan-Europese samenwerking tussen zeven partners voor een doelgerichte bestrijding van de grauwe schimmel (Botrytis cinerea) en een verbeterde bestuiving in de biologische aardbeienteelt. De doelgerichte bestrijding slaat op het continu en precies aanbrengen van het gewasbeschermingsmiddel in de bloem m.b.v. bestuivers, dit is de zogenaamde entomovectoringtechnologie. Binnen dit project is de Universiteit Gent verantwoordelijk voor het evalueren van dispensers en draagstoffen die de lading gewasbeschermingsmiddel op de hommel kunnen vergroten.

Eerst werden de reeds op de markt zijnde dispensers geëvalueerd, deze bleken door het aanwezig zijn van tussenschotten vaak te ingewikkeld voor de hommel. Een nieuwe dispenser met efficiënt ontwerp, qua lengte en design werd ontwikkeld, de eenvoudige structuur zorgde voor een optimale acquisitie van bestrijdingsmiddel op de hommel zonder dat deze gehinderd werd in zijn foerageerpatroon. Uiteindelijk werd dit type dispenser ingebouwd in een hommelnestdeksel. Bij de andere partners binnen het consortium werden ook dispensers voor honingbijen en solitaire bijen ontwikkeld.

Figuur 1: Resultaat bepaling optimale dispenserlengte. Hierbij werd de lading van hommels bij verscheidene dispenserlengtes bepaald, hieruit werd vastgesteld dat een optimale belading bekomen wordt bij 20cm lengte.

Figuur 2: Ingebouwde dispenser in een hommelnest deksel

Als bestrijdingsmiddel wordt Prestop-Mix gebruikt, de actieve component hiervan is Gliocladium catenulatum. De neveneffecten van dit bestrijdingsmiddel werden uitgetest op zowel de gezondheid als het gedrag van honingbijen, hommels en solitaire bijen. Hierbij werd geen significant verschil vastgesteld tussen de controle en de behandeling. Voor de behandeling werd een blootstelling zoals deze plaatsvindt bij entomovectoring gebruikt waarbij de pollinatoren over het poeder moeten lopen.

Om een efficiënte bestrijding te garanderen dient de hommel voldoende product mee te nemen uit de dispenser om het vervolgens te kunnen afzetten in de bloem. De belading van het bestrijdingsmiddel op de hommel kan verbeterd worden door het toevoegen van draagstoffen. Deze dienen goedkoop, gemakkelijk verkrijgbaar en veilig voor het gebruik in de voeding te zijn. Hierbij kwam Maïzena plus als beste draagstof uit de bus.

Maïzena heeft een gunstig effect op de belading van de hommel en de afgezette hoeveelheid bestrijdingsmiddel in de bloem. Ook hiervan werd getest of de draagstof veilig is in combinatie met de vector.

In open veld toepassingen is het belangrijk maar niet vanzelfsprekend dat de bestuiver foerageert op het gewas, om dit te verbeteren wordt nagegaan in hoeverre het beheer van de kolonies en de velden kan aangepast worden om de vector richting het veld te sturen. Zo foerageren kleinere kolonies dichterbij hun nest en kunnen klavers ingezaaid worden om de bestuivers naar het veld te trekken.

Zowel door onze Finse als onze Estse partners werden reeds positieve resultaten bekomen bij proeven in open veld waarbij honingbijen of hommels gebruikt werden voor het verspreiden van Prestop-Mix.
Bij beide proeven werd een reductie van het aantal aangetaste aardbeien en een verhoging van de opbrengst bekomen. Alle nieuwe ontwikkelingen binnen deze technologie zullen resulteren in een grote veldproef die samen met alle partners binnen het consortium wordt uitgevoerd om aan te tonen dat de nieuwe technieken resulteren in een hogere opbrengst met kwaliteitsvollere vruchten.

Meer info?
Laurens De Meyer (lfdmeyer.DeMeyer@UGent.be), Professor Guy Smagghe (Guy.Smagghe@Ugent.be)
Tel: 09 264 61 46
Financiering: Core Organic II
Instituut: Universiteit Gent, Faculteit bio-ingenieurswetenschappen, vakgroep gewasbescherming, labo Agrozoölogie