Drie Vlaamse biotelers verkennen vaste rijpaden
Control Traffic Farming (CTF) is een internationaal erkend begrip in precisielandbouw. In essentie komt het erop neer dat men voor alle bewerkingen op het veld probeert om dezelfde rijsporen aan te houden. Inagro startte in 2016 een pilootproject op het proefbedrijf biologische landbouw. Drie Vlaamse biotelers verkennen in 2017 de mogelijkheden voor hun bedrijf.
Vaste rijpaden
Control Traffic Farming (CTF) is een internationaal erkend begrip in precisielandbouw. In het Nederlands spreken we vaak van ‘vaste rijpaden’. In essentie komt het erop neer dat men voor alle bewerkingen op het veld probeert om dezelfde rijsporen aan te houden. Kleinere telers die op bedden werken proberen dit vaak intuïtief. Voor grotere bedrijven is positiebepaling door RTK-GPS (Real Time Kinetic Global Positioning System) de sleutel. CTF gaat RTK-GPS slim gebruiken en is erop gericht om een zo klein mogelijke grondoppervlakte te berijden. Hiervoor gebruikt men vaste ‘rijpaden’ waarbij steeds over dezelfde (smalle) sporen wordt gereden. Zodoende is het mogelijk om de gewassen te telen in een onbereden grond. Deze aanpak vergt dat alle machines qua spoor- en werkbreedte op elkaar afgestemd zijn. Dit is meteen een eerste uitdaging.
Een betere bodem
Het doel van rijpadenteelt is in eerste instantie om de bodemstructuur, één van de belangrijkste productiefactoren voor land- en tuinbouw te sparen, zodat de condities voor het gewas zo optimaal mogelijk zijn. Vaste rijsporen vermijden elk risico op bodemverdichting in het zaai- of plantbed. Nederlands onderzoek heeft een opbrengstverhoging van 5 à 10% aangetoond. Vaste rijpaden worden meer en meer gebruikt in combinatie met niet kerende grondbewerking of in combinatie met no-till systemen. Door het aanhouden van vaste rijpaden is er minder nood aan een herstellende bodembewerking.
Een slagvaardiger onkruidbestrijding
Bijkomend hebben vaste rijpaden ook voordeel voor mechanische onkruidbestrijding in biologische landbouw. Vaste sporen laten een vals zaaibed toe zonder risico op spoorvorming / compactie in het zaaibed. Doordat het zaaibed vlakker is en zonder sporen is, kunnen de schoffelmessen en attributen ook scherper worden afgesteld met een betere efficiëntie als gevolg. Tenslotte leert ervaring van Nederlandse akkerbouwers die op vaste sporen werken dat er ook meer werkbare dagen zijn. Vanop het vaste rijpad kan men vaak net iets vroeger het veld op voor een noodzakelijke schoffelbewerking.
Vlaamse telers aan de slag
Parallel met Inagro, tastten enkele Vlaamse biotelers de mogelijkheden voor CTF op hun bedrijf af of waren ze minstens erg nieuwsgierig. Frank Schelfhout kocht recent GPS en heeft al alle gewassen op dezelfde werkbreedte. Voor hem is CTF een logische stap. Thierry Beaucarne is al langer geprikkeld om naar breedspoor te gaan, maar botst op praktische problemen. Jakob Devreese maait sinds vorig jaar met een GPS-gestuurde tractor en is bezorgd om de bodem onder het gras. Jacob Vandenborne, een grootschalige gangbare aardappelteler, zorgt dan weer voor een totaal ander insteek. Binnen de Operationele Groep ‘Controlled Traffic Farming’ gaan we in 2017 samen aan de slag vanuit de concrete ervaringen en vragen van deze bedrijven. Inagro en ILVO inventariseren relevante ervaringen en kennis. In het dichte en verre buitenland is er al heel wat ervaring. Deze kennis moet de betrokken bedrijfsleiders ondersteunen om, eventueel samen met machineconstructeurs, hun CTF-variant verder te ontwikkelen op maat van hun bedrijf. Op hun beurt engageren Frank, Thierry, Jakob en Jacob zich om hun ervaringen opnieuw te delen.
Lieven Delanote (Inagro)