Tijdens de Netwerkdag ‘Techniek in bio tuinbouw’ vorige week in Tongeren werd traditiegetrouw opnieuw de Innovatieprijs voor bio boeren uitgereikt. Het was Bert Vandergeynst zelf, van het gastbedrijf Aardevol, die met de eerste prijs ging lopen! Hij maakte een antiworteldoek-nietjesmachine, een handige tool om antiworteldoek vast te zetten in de grond én de pinnen op een gemakkelijke manier terug los te trekken. Maar ook alle andere inzendingen zijn een vermelding waard; een overzicht in dit artikel!

De Innovatieprijs is een wedstrijd voor landbouwers die zelf machines bouwen of technische innovaties bedenken, en past binnen het Boer Bricoleurs-netwerk waarvan CCBT een initiatiefnemer is. De uitreiking vond plaats tijdens de Netwerkdag ‘Techniek in bio tuinbouw’ in Tongeren op 13 september. De aanwezige bezoekers konden stemmen op hun favoriete innovatie uit de 10 inzendingen. Limburgs gedeputeerde Inge Moors mocht uiteindelijk de prijzen uitreiken.

Een overzicht van de deelnemers krijg je hieronder:

Bricoleursduo in hart en nieren Klaas Ysebaert en Mathias Roelandt zitten nooit stil en stuurden twee inzendingen voor deze prijs! Van een strooiwagen (duwmodel) maakte Mathias Roelandt een handige bemester op de spoorbreedte van de tractor. De kunststof bak werd gemonteerd op een kader dat op brommerwielen in het spoor van de tractor loopt. De aandrijving verloopt via een ketting: met een kettingwiel gelast op één brommerwiel, een ander kettingwiel staat op de verlengde as. De aandrijfas loopt gewoon in een bus (een ronde buis die iets groter is). Regelen met de hendel (meer/minder mest en volledig stoppen) kan terwijl je stapt, starten en stoppen bij begin en einde van bed gaat heel vlot. Deze bemester staat altijd klaar voor gebruik!

Voor hun tweede inzending speelde het duo in op een gat in de markt. Er is volgens hen geen enkele haspelhouder te vinden in de handel, om druppelslangen af te rollen, terug op te rollen, en te hergebruiken. Dus kwam Mathias met het idee om deze haspelhouder zelf te maken. Met hun haspelhouder kunnen ze meerdere druppelslangen tegelijk afrollen. De haspelhouder kan op een kader à la Weedmaster gezet worden, of gewoon op een oogstkar. De haspels zelf vonden ze bij een bedrijf dat elektrische bekabeling maakt, voor hen is dit afval, dus dit is pure recyclage. De akkerranden zijn nu niet langer een kerkhof van gebruikte druppelslangen!

Walter Cambie is misschien iets te bescheiden; want het was voorlichter Lieven Delanote van Inagro die zijn innovatie wilde nomineren. Walter ontwikkelde een schoffelfronthef; om slagvaardig te kunnen schoffelen; een must op een biologisch groentebedrijf! Voor Walter zijn twee zaken essentieel: (1) je moet op elk moment van de dag alleen kunnen rijden zonder afhankelijk te zijn van een tweede stuurman en (2) de schoffelmachine moet met een volledig assortiment hulpstukken (diverse messen, torsiewieders, wiedegelementen,…) worden uitgerust. Door de schoffelmachine in de front van de tractor te hangen, kun je alleen rijden. Alleen hebben oude tractoren vaak geen fronthef en is een klassieke fronthef op een nieuwe tractor niet echt geschikt voor schoffelwerk. Walter bouwde daarom op zijn oude MF 135 zelf een compacte en lichte fronthef. De hefarmen zijn aan de tractorzijde hoog opgebouwd en pikken de schoffelmachine aan boven de balk. Hierdoor is een compacte constructie mogelijk en worden de hulpstukken niet gestoord. Door de deelname aan deze innovatieprijs wil Walter, bij het einde van zijn actieve loopbaan als bioboer, zijn ervaringen blijvend delen met collega-bioboeren.

Wim Michels van de Goedinge had deze keer een duwtje nodig om deel te nemen aan de wedstrijd. We zagen al indrukwekkende zelfbouwmachines passeren van zijn makelij; maar deze keer maakte hij een kleine maar handige tool! De bamboe pons laat toe om met je eigen gewicht een gat van 50cm diep te maken om een bamboestok stevig in de grond te steken. Deze pons wordt op de Goedinge vooral gebruikt bij de buitenteelt van tomaten en klimbonen.

Ook akkerbouwer Karel Dewaele waagde zijn kans als rasechte ‘maker’. Hij fabriceerde een kistenstelling voor de trieur, om eenvoudig en compact te triëren op boerderijschaal. Bij de keuze voor een trieur voor akkerbouwproducten wou hij een compacte machine die tijdelijk opgesteld kan worden, met zo weinig mogelijk vijzels en toebehoren. De keuze viel op een vibrozeef 'JCC08' van JK-machinery die ongeveer een voetafdruk heeft van 160x120cm. Met een extra permanent onderstel op maat kan de machine nu bovenop een standaard bewaarkist gezet worden voor het rechtstreeks lossen in kisten met netzakken. Er is daarnaast 1 opvoerband nodig die lost in een trechter op 420 cm hoogte.

En de interesse vanuit de akkerbouwsector voor de Innovatieprijs is duidelijk gewekt; want ook akkerbouwer David Van den Houte nam deel met een plantmachine voor bataat (slips). Deze indrukwekkende machine werkt met behulp van pneumatische cilinders die op een instelbare afstand gaten ponsen onder een hoek van 45°.  Na het inbrengen van de slip, wordt deze nog aangedrukt d.m.v. een wieltje en wordt er een geut water bijgegeven, zodat de slip snel kan weggroeien. Het geheel van bewegingen wordt gestuurd d.m.v. een PLC-sturing.

In een filmpje van BIOpraktijk zagen we eerder al dat Jen Nold (De Witte Beek) fan is van haar plantmachine. Overtuigd van de mogelijkheid om grotere zaden met de Perdu PK3 plantmachine te kunnen zaaien, heeft collega Sofie (Legumenhofke) twee vernuftige buisjes ontwikkeld die er voor zorgen dat pompoenzaad mooi op het plaatje valt, onderin de kokers, en daar blijft zitten tot het juiste moment. Hiermee hebben ze nu 2 jaar op een rij, 40 are pompoenen rechtstreeks kunnen zaaien. “Gaat super vlot!” aldus Jen, die met deze innovatie een plaats veroverde in de top 5!

En dat brengt ons stilaan bij de prijsbeesten… 

Luc Goemaere van de Grenshoeve is ook een vaste klant als het over bricoleren gaat. Deze keer veroverde hij de derde plaats met een briljant eenvoudig concept. De flexi-buggy is een eenvoudige maar heel handige hack van een kinderbuggy en maakt het werken dicht tegen de grond wat efficiënter en ergonomischer. Vooruit of achteruit rijden gaat met benen of handen. De luchtbandjes maken het makkelijk om op aarden ondergrond te rijden. De flexi-buggy is ook tijdens de pluk te gebruiken om EPS kisten op te zetten (onder helling of niet, al naargelang positie van het handvat), deze te vullen, te stapelen en makkelijker te vervoeren naar de uit- ingang van de tunnel.

Biologisch akkerbouwer Thierry Beaucarne stal de show én de tweede plaats met een treffler-wiedeg, getrokken door een paard; de ‘Hippowiedeg’. Deze wiedeg kan getrokken worden door paard of ezel, maar kan ook gehangen worden aan een microtractor met een driehoeksbok. De spanning op de tanden wordt manueel ingesteld en kan al rijdend geregeld worden. Op de kopakker wordt de spanning op nul gebracht en door middel van een hendel worden alle tanden 20cm opgelift, zodat ze niet in het gras slepen. De bestuurder zit achteraan op de wiedeg en bestuurt het paard.

En het was Bert Vandergeynst zelf, van het gastbedrijf Aardevol, die met de eerste prijs ging lopen! Hij maakte een antiworteldoek-nietjesmachine, een handige tool om antiworteldoek vast te zetten in de grond én de pinnen op een gemakkelijke manier terug los te trekken. Zijn innovatie ontstond uit de frustratie bij het plaatsen van antiworteldoek: “De grondpennen gaan krom, je krijgt ze niet diep genoeg.  Dus dat wordt stampen, duwen, kloppen... Terug uittrekken gaat evenmin van een leien dakje. En het resultaat is bakken vol kromme krammen, die bij een volgende beurt nog minder strak te plaatsen zijn…” Zijn eenvoudig duo-tool helpt plaatsen zoals het hoort en verwijderen zonder moeite. Geen geplooide krammen meer! 

Bert geeft ons nog een bonus mee: “Momenteel is het prototype in testfase nog een beetje een ‘krachtpatserversie’, later wanneer ze hun doeltreffendheid hebben bewezen, komt er een lichtgewichtversie”. Iets om naar uit te kijken dus!

Na het lezen van dit artikel krijgt u ongetwijfeld goesting om zich te meten met deze innovatievelingen tijdens de volgende Innovatieprijs in 2024. U bent echter gewaarschuwd; een goede boer-bricoleur word je niet op één twee drie; er gaat vaak heel wat proberen en leren aan vooraf! Maak dus voldoende tijd in de winter om uw ontwerpen te verfijnen; en hou de nieuwsberichten vanuit het Boer Bricoleurs-netwerk in de gaten voor interessante opleidingsmomenten!

Meer info?
Carmen Landuyt, coördinator CCBT
Tel: +32 (0)9 331 60 85
E-mail: carmen.landuyt@ccbt.be

Deze Innovatieprijs werd mede mogelijk gemaakt door de provincie Limburg, de firma's Schoubs, Baekelandt, en Vitale Rassen vzw!