Stap voor stap vooruit met biologisch zaaizaad
Biologische landbouw heeft de intentie om biologisch zaaizaad te gebruiken en zo de kringloop des levens te sluiten. Niettemin wordt in de praktijk nog vaak gangbaar niet ontsmet zaaizaad gebruikt. Een expertgroep kijkt jaar per jaar welke progressie mogelijk is. In 2020 wordt onder andere ook voor maïs het gebruik van biologisch zaaizaad verplicht.
Het gebruik van biologisch zaaizaad is opgenomen in de Europese wetgeving voor biologische landbouw. Elke lidstaat vertaalt dit naar nationale wetgeving. Vlaanderen en Wallonië streven een gelijke benadering na in deze. In principe is het gebruik van biologisch zaaizaad verplicht. Echter, als de aangeboden biologische rassen niet voldoen, is onder voorwaarden ontheffing voor het gebruik van gangbaar niet chemisch behandeld zaaizaad mogelijk. Jaarlijks, in november, evalueert een expertgroep welke progressie mogelijk is. Gewassen met een kwalitatief en kwantitatief goed aanbod worden door de expertgroep in ‘niveau 1’ ingedeeld. Voor deze gewassen moet in principe biologisch zaaizaad worden gebruikt.
Groeiend aanbod biologische rassen op www.organicxseeds.be
Alle zaadhuizen die biologisch zaaizaad aanbieden op de Belgische markt, worden uitgenodigd om hun aanbod kenbaar te maken op de databank www.organicxseeds.be. Deze databank is de officiële referentie om na te gaan welke rassen biologisch beschikbaar zijn. Voor groenten was er al langer een breed aanbod, maar ontbraken vaak belangrijke referentierassen. Hierin komt stilaan verandering. Voor akkerbouw en voedergewassen is er sinds twee jaar een grote inhaalbeweging gemaakt en is er nu ook in Vlaanderen een relevant aanbod biologische zaden beschikbaar. Het is daarom nuttig om bij de teeltplanning voor komend jaar ook op www.organicxseeds.be het aanbod biologisch zaaizaad te verkennen.
Meer gewassen op niveau 1 – verplicht gebruik biozaad
Gewassen met een kwalitatief en kwantitatief goed aanbod, worden op ‘niveau 1’ ingedeeld. Voor deze gewassen is in principe het gebruik van biologisch zaaizaad verplicht en is er geen ontheffing mogelijk voor het gebruik van gangbaar zaaizaad. Voor 2020 worden enkele nieuwe gewassen aan deze lijst toegevoegd. Voor groenten gaat het over de asiagreens, butternutpompoen, tuinkers, stokslaboon en zwarte rammenas. Voor groene selder, dat vorig jaar al op niveau 1 werd ingedeeld, wordt gangbaar niet chemisch zaaizaad van het nieuwe ras ‘Cumbia’ (Bejo) toegelaten voor proefgebruik op veldniveau. Dit ras zou een betere roestresistentie hebben. Voor de akkerbouw werd niveau 1 voor triticale en spelt bevestigd. Deze gewassen werden in 2019 al met licht voorbehoud op niveau 1 ingedeeld. Bijkomend werd ook maïs aan deze lijst toegevoegd. Alle biologische korrel- en silomaïs moet dus in 2020 onder biologische vorm worden uitgezaaid. Op www.organicxseeds.be is de volledige lijst van gewassen die op niveau 1 zijn ingedeeld raadpleegbaar (zie ‘besluit van de secretaris-generaal…’). In de expertgroep werden ook duidelijke afspraken gemaakt om, als er zich een structureel probleem voordoet, op korte termijn tot een herevaluatie te komen.
Welke progressie in komende jaren ?
Tijdens de expertgroep werden ook enkele gewassen aangestipt waarvoor in komende jaren de opstap naar niveau 1 mogelijk zou moeten zijn. Hiervoor is alsnog geen specifiek groeipad vooropgesteld. Niettemin is dit een uitnodiging om hierover in gesprek te gaan en minstens ook proactief de relevante biologische rassen te beproeven. Het is aan de sector om deze handschoen op te nemen. Voor groenten gaat het over plantui, sluitkool en courgette, voor de akkerbouw- en voederteelten over aardappelen, Italiaans raaigras en Engels raaigras. Omdat prei al in 2019 in die zin was aangestipt, werkten de preitelers proactief een voorstel uit. Zij erkennen dat er een relevant aanbod van biologische rassen is, maar menen dat dit alsnog onvoldoende dekkend is om de volledige teelt te borgen. Om toch collectief progressie mogelijk te maken, stelden ze daarom een percentageregeling voor. Dit voorstel werd positief onthaald door de expertgroep, maar bleek op dit moment administratief niet mogelijk. Voor aardappelen werd ook gerefereerd naar de ‘convenant robuuste aardappelen’. Als de pootgoedbedrijven hun engagement nakomen, zou niveau 1 een evidentie moeten zijn.
Meer info?
Lieven Delanote
Tel: 051 27 32 50
E-mail: lieven.delanote@inagro.be