Wat maakt de uitloop van varkens hygiënisch en aantrekkelijk?

25/08/2021

varkens

(Foto: FIBL)

De uitloop voor biologische varkens moet verrijkend zijn voor de dieren en niet schadelijk voor het milieu. Maar hoe ontwerp je een betonnen buitenloop die zorgt voor natuurlijk gedrag, voor een goede diergezondheid en het verminderen van hokvervuiling die leidt tot ammoniakemissies? Enkele buitenlandse onderzoekspartners zochten het uit in een Core organic-project.

Ingrediënten voor een aantrekkelijk buitenhok

Hoe varkens hun huisvesting gebruiken, inclusief buitenruimtes, hangt af van verschillende kenmerken, waaronder het type vloer, de mate van bescherming tegen weersinvloeden en de plaatsing van de verschillende elementen zoals de voerbakken, drinkbakken en afleidingsmateriaal. Een zacht strobed om uit te rusten in een schemerige binnenruimte, een wroetgebied gevuld met grondachtig substraat, een rek met smakelijk ruwvoer om te verkennen en te eten, toegang tot verschillende microklimaten waaronder schaduw en zon, koelfaciliteiten (bijv. douches) en een toilet gebied weg van de rustplaats - dit zijn enkele van de ingrediënten voor een aantrekkelijk hok. Varkens die hun natuurlijk gedrag volgen, kiezen "functionele gebieden" voor rust, activiteit en ontlasting, waardoor het oppervlak dat bevuild is met uitwerpselen tot een minimum wordt beperkt. Dit is niet alleen gunstig voor de hygiëne en het dierenwelzijn, maar ook noodzakelijk om de ammoniakemissie te verminderen, die toeneemt wanneer uitwerpselen en urine zich vermengen en grote delen van de uitloop bedekken.

Drie innovaties — drie landen — één aanpak

Met het oog op een dier- en milieuvriendelijke uitloop voor biologische mestvarkens, hebben we op basis van wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaringen drie innovaties geïdentificeerd om het ontwerp van betonnen uitlopen te verbeteren. Deze werden experimenteel getest op commerciële biologische boerderijen in Denemarken, Oostenrijk en Zwitserland (2019-2021) met dezelfde parameters voor welzijn en vervuiling.

1) wroetzones — Collega's uit Denemarken onderzochten de geschiktheid van verschillende wroetmaterialen door houtsnippers te vergelijken met grondachtig materiaal (lopende analyse). In Zwitserland vertoonde het mengen van voederkorrels in het met compost gevulde wroetgebied geen effect op het wroetgedrag en de vervuiling van de buitenloop. Over het algemeen waren er meer varkens in de wroetgebieden met voeder erin gemengd, maar vreemd genoeg waren ze daar voornamelijk aan het liggen.

2) Locatie en versheid van ruwvoer in rekken — Experimenten op vier bedrijven in Denemarken en Oostenrijk onderzochten het effect van de positie van het voederrek (binnen of in de uitloop) op het gedrag van varkens, het gebruik van het ruwvoer (hooi of kuilvoer) en op de vervuiling van het hok . Daarnaast is in Denemarken de versheidwaarde van afwisselende ruwvoersoorten onderzocht door te wisselen tussen grasklaver en gerstkorrels-erwtenkuil (lopende analyse).

3) Douches om hittestress te verminderen — Douches in de uitloop van vier biologische boerderijen in Oostenrijk en Zwitserland werden getest op hun effectiviteit om hittestress te verminderen. Bovendien vergeleken we verschillende douchetijden (10 minuten en 30 minuten per uur) om de juiste schema's voor het douchen te bepalen (lopende analyse). De douches bleken de huidtemperatuur en het zijdelings liggen te verminderen, wat een indicator is van hittestress. Bovendien was de vervuiling van varkens en hokken doorgaans lager in hokken met douches in de uitloop.

Met deze benadering over onderzoekscentra heen, willen we valide en relevante resultaten voor de praktijk leveren en toegepast onderzoek doen voor en samen met boeren.

Auteurs: