Onderzoek naar waarde CSA-boerderijen voor wilde bestuivers wint thesisprijs
Op 27 februari werd voor de vierde maal de thesisprijs agro-ecologie en biologische landbouw uitgereikt door het Vlaamse BioKennisNetwerk (Biobedrijfsnetwerken (BioForum), CCBT, Living Lab Agro-ecologie en Biologische Landbouw), Boerenbond en het Agentschap Landbouw en Zeevisserij. De uitreiking vond plaats bij CSA De Klepper tijdens een ‘LLAEBIO draait door’-moment. Jutta Crois, afgestudeerd aan de Universiteit Gent, ontving felicitaties van de jury voor haar masterproef ‘Behoud van wilde bestuivers in agrarische landschappen: de waarde van CSA boerderijen voor bestuivende insecten’. Ze ging naar huis met een geldprijs van €750, deze keer gesponsord door partner Boerenbond.
De voorbije decennia worden gekenmerkt door een verlies aan biodiversiteit en insectendiversiteit. De omschakeling van waardevolle habitats naar arealen voor intensieve voedselproductie maakt landbouw tot één van de hoofdoorzaken van deze verliezen. Recent gaat echter steeds meer aandacht uit naar landbouwdiversificatie om de teloorgang van (bestuivende) insecten tegen te gaan. Community supported agriculture (CSA) vertegenwoordigt een kleinschalige vorm van landbouw, die getypeerd wordt door een uitgebreide gewasdiversificatie. Daarom onderzocht Jutta in haar thesis wat de waarde van dit type landbouw is in het bieden van voedselbronnen voor wilde bestuivers, in vergelijking met semi-natuurlijk graslanden. Deze laatste worden namelijk als meest waardevolle habitats gezien met betrekking tot de bloemvoorziening voor bestuivers in de nazomer. Uit dit onderzoek blijkt dat de vegetatiebedekking en -soortenrijkdom vergelijkbaar zijn voor beide habitats en dat de bloemabundantie zelfs hoger is in CSA’s. Ook de aantallen en soortenrijkdom van bestuivers zijn vergelijkbaar. De samenstelling van de vegetatie- en bestuiversgemeenschap verschillen echter tussen beide habitats, wat hen complementair maakt. CSA-boerderijen kunnen dus als waardevolle habitat voor bestuivers beschouwd worden.
Op 27 februari werd voor de vierde maal de thesisprijs agro-ecologie en biologische landbouw uitgereikt. Jutta Crois, afgestudeerd in 2024 als bio-ingenieur aan de UGent, ontving een geldprijs van 750 euro, deze keer gesponsord door partner Boerenbond, voor haar masterproef ‘Behoud van wilde bestuivers in agrarische landschappen: de waarde van CSA boerderijen voor bestuivende insecten’. Haar onderzoek werd begeleid door Prof. dr. ir. Kris Verheyen en dr. ir. Maxime Eeraerts van de vakgroep Omgeving (ForNaLab). De jury beoordeelde voornamelijk de betrokkenheid/interactie met de CSA-bedrijven als erg positief. De Klepper in Meise, waar we te gast waren voor de uitreiking, was één van de CSA-boerderijen waar Jutta gegevens verzamelde voor haar onderzoek. Het onderzoek van Jutta bewees nogmaals dat natuur en landbouw of preciezer natuurpercelen en landbouwpercelen samen een groot potentieel bieden.
In dit artikel kan je meer lezen over het onderzoek van Jutta.
Om kans te maken op de prijs, moesten kandidaten (studenten afgestudeerd als master of als professionele bachelor van de promoties 2023 en 2024) namelijk de resultaten van hun thesis vertalen naar een praktijkrelevant artikel voor de biologische sector (voornamelijk landbouwers, maar ook verwerkers, winkeliers of consumenten). De jury bestond uit vertegenwoordigers van de biologische landbouwsector (Boerenbond en Bioforum), het Agentschap Landbouw en Zeevisserij en de kennisnetwerken Living Lab Agro-ecologie en Biologische Landbouw (LLAEBIO) en CCBT. De eindwerken werden beoordeeld op inhoud, relevantie, innovatie en onderzoekskwaliteit. Daarnaast werd ook gekeken naar de leesbaarheid en de praktijkrelevantie van het bijbehorend artikel.
Naast de winnaar werden nog twee andere afgestudeerden genomineerd uit de zeven kandidaten:
- Valentijn De Cauwer – Onderliggende mechanismen van de interactie tussen de mier Crematogaster scutellaris en de roofmijt Amblyseius swirskii – Promotoren en begeleider: Prof. dr. ir Patrick De Clercq (UGent) en Dr. Bruno Gobin (Viaverda) en ir Christophe Noppe (UGent) – Master aan de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Universiteit Gent
- Nathan Bosseler – Exploring farmers' perspectives on Community Supported Agroforestry: The role of CSA structures in promoting agroforestry implementation. - Promotoren & begeleiders: Dr. Ioanna Mouratiadou (Isara), Prof. Dr. Geir Lieblein (NMBU), Dr. Ir. Erwin Wauters (ILVO) en ir. Helena Tavenier (ILVO) – Europese Master in Agro-ecologie - NMBU (Noorwegen) en Isara (Frankrijk)
Ook deze werken apprecieerde de jury voor hun bijdrage aan de kennisopbouw rond agro-ecologie en biologische landbouw. Ook hun onderzoek was relevant en interessant voor de biologische sector.
Met de uitreiking van deze thesisprijs wil het Vlaams BioKennisNetwerk het onderzoek voor de biologische en agro-ecologische landbouw in de kijker zetten bij studenten, docenten en bij uitbreiding ook het brede publiek. Het doel is de link tussen hoger onderwijs en onderzoek hierdoor te versterken.
De prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt. Ken jij studenten die momenteel een thesis schrijven die relevant is voor de biosector? Laat het ons weten! Ook studenten die nog een onderwerp moeten kiezen en interesse hebben in de biologische landbouw of de agro-ecologische transitie zijn heel welkom bij Bioforum, CCBT of LLAEBIO.
Meer info?
Neem contact op met Lieve De Cock (LLAEBIO-ILVO), lieve.decock@ilvo.vlaanderen.be
of Carmen Landuyt (CCBT) carmen.landuyt@ccbt.be
Het Vlaams BioKennisNetwerk is een samenwerking tussen Biobedrijfsnetwerken (Bioforum), CCBT en LLAEBIO (ILVO) en de stakeholders van deze drie netwerken. Hun doel is onderzoek en kennisuitwisseling voor de biologische sector in Vlaanderen te stimuleren en te versterken. De netwerken werken hierbij samen en stemmen hun activiteiten af om zo te komen tot een efficiënt kennisbeleid voor de Vlaamse biosector.
Op ‘LLAEBIO draait door’-activiteiten ontmoeten enthousiastelingen voor agro-ecologie of biologische landbouw elkaar om de drie à vier maanden. Je kan er landbouwers, overheidsmedewerkers, onderzoekers, leerkrachten, industriële en logistieke spelers verwachten.